Door Saskia van ’t Veen, orthodontist


Een orthodontische behandeling kan met verschillende typen beugels worden uitgevoerd. In dit blog leest u de belangrijkste verschillen tussen het verplaatsen van de tanden en kiezen met volledig vaste apparatuur en een behandeling met uitneembare, doorzichtige hoesjes (‘de onzichtbare beugel’ ofwel ‘aligners’).

De vaste beugel

Volledig vaste apparatuur, vaak bekend als een ‘vaste beugel’, bestaat uit slotjes (‘brackets’ van metaal of keramisch materiaal) die op de tanden worden gelijmd. De draad door de slotjes oefent druk uit en verplaatst daarmee de tanden en kiezen. De slotjes zijn zo gemaakt dat er voor iedere tand een apart slotje met een eigen vorm beschikbaar is. Dit maakt de bewegingen per tand gecontroleerd en de uiteindelijke positie van de tand en de wortel nauwkeurig. Om de tanden op de juiste positie te brengen is het belangrijk dat de slotjes precies op de goede plaats op de tand worden geplaatst. Een ervaren behandelaar weet hoe dit moet. Door slim gebruik te maken van de eigenschappen van verschillende draadmaterialen worden de tanden met geringe krachten naar de juiste positie geplaatst.

De voordelen van een vaste beugel

Een vaste beugel biedt verschillende voordelen. Er is veel gedegen wetenschappelijk onderzoek beschikbaar over het krachtenspel van een vaste beugel in een mond. Een behandeling met een vaste beugel mag daarom gerust ‘Evidence Based’ genoemd worden. Deze beugel is geschikt voor het corrigeren van alle soorten orthodontische problemen.

De nadelen van een vaste beugel

Minder in het voordeel van de vaste beugel is de zichtbaarheid. Met metalen slotjes lijken de tanden donkerder dan ze zijn. Een vaste beugel en de draad kunnen ook duidelijk voelbaar zijn in de mond. Dat kan als hinderlijk worden ervaren. Met een vaste beugel is het bovendien moeilijker om de tanden en kiezen goed schoon te houden. Meer aandacht voor het correct schoonhouden van het gebit tijdens de behandeling is dus altijd nodig.

De onzichtbare beugel (‘aligners’)

De ‘onzichtbare beugel’ zoals ‘t vaak in het Nederlands wordt genoemd, bestaat uit doorzichtige, verwijderbare plastic hoesjes die over de tanden en kiezen worden gedragen. In het Engels worden ze ‘aligners’ genoemd. Er wordt eerst een digitale mondscan gemaakt. Een computermodel berekent in hoeveel stappen er naar een goed eindresultaat gewerkt wordt. Iedere stap wordt omgezet in een nieuwe aligner (meestal een set: één voor de ondertandboog en één voor de boventandboog). De aligners worden een week gedragen en daarna vervangen voor een nieuwe set. Op de tanden worden kunstharsbolletjes gelijmd. De bolletjes (‘attachments’) geven de aligners houvast en helpen de tanden te verplaatsen.

De voordelen van aligners

Een voordeel van aligners is dat deze minder zichtbaar zijn dan een vaste beugel. Aligners voelen ook gladder aan. Tijdens het tandenpoetsen worden de aligners eruit gehaald; dat maakt het schoonhouden van het gebit gemakkelijker.

De nadelen van aligners

Er wordt nu geleidelijk aan meer onafhankelijk wetenschappelijk onderzoek gepubliceerd over een behandeling met aligners. Deze onderzoeken, nog maar klein in aantal en met relatief kleine onderzoeksgroepen, lijken erop te wijzen dat de nauwkeurigheid van de aligners niet zo groot is als de fabrikanten claimen. Er is nog veel ontwikkeling in het zoeken naar de optimale materiaaleigenschappen van de aligners. Het uit kunnen doen van de aligners kan naast een voordeel ook een nadeel zijn. De aligners moeten namelijk minimaal 20 tot 22 uur per dag worden gedragen om effectief te zijn. Met de aligners in mag je niet eten en alleen maar water drinken. Wat verder nog een nadeel kan zijn is dat een behandeling met aligners vaak duurder is dan een vaste beugel.

Duurt een aligner behandeling korter dan een vaste apparatuur behandeling?

Het verplaatsen van de tanden is een biologisch proces dat tijd nodig heeft; er wordt tijdens het verplaatsen bot afgebroken bij de wortel en weer opgebouwd. Er is veel onderzoek beschikbaar met welke kracht en welke snelheid een tand optimaal kan worden verplaatst. Een optimale verplaatsing is onafhankelijk van het type beugel dat voor de verplaatsing zorgt. De duur van een orthodontische behandeling hangt af van de hoeveelheid tandverplaatsing (in millimeters) en het type tandverplaatsing (kantelend, roterend, rechtstandig). De stand van de tanden aan het begin van de behandeling bepaalt dus de duur van de behandeling.

Conclusie

De juiste keuze tussen een vaste beugel en aligners is niet eenvoudig en hangt af van veel factoren. Een goede orthodontist is onafhankelijk van commerciële partijen en zal met u alle voor- en nadelen bespreken, zodat u samen de juiste keuze maakt.

Wat is een orthodontist?

https://youtu.be/0IV1Bh2iSuQ?feature=shared

Wat is een goed moment om de orthodontist te bezoeken?

https://youtu.be/FDM16Hyv78w?feature=shared

Voorlichting over aligners

https://youtu.be/yyM_K4ibNcU?feature=shared

Nederlandse Vereniging van Orthodontisten: orthodontist.nl

De Koninklijke Nederlandse Maatschappij Tandheelkunde: www.KNMT.nl
De website van de KNMT met voorlichtingsmateriaal voor cliënten: allesoverhetgebit.nl

Het Ivoren Kruis: ivorenkruis.nl